Yurtdışına yapılan bedelsiz ürün gönderiminin birbirinden farklı birçok koşulu vardır. Gönderilen her ürünün resmi olarak mutlaka beyan edilmesi gerekir. Bu anlamda bedelsiz ihracat olarak nitelendirilen kavram, hizmet ve ürünlerin yurtdışındaki potansiyel müşteriler tanıtılması konusundan oldukça işe yarayan bir yöntem olarak karşınıza çıkar. Bu sürecin sorunsuz bir şekilde işlemesi için resmi prosedürlere uygun olarak hareket etmek oldukça önemlidir.
Ülkemizde yurtdışının herhangi bir bölgesine gönderilen ve değeri 430 euronun üzerinde olan ürünlerin hepsi ihracat kapsamındadır. Bu gönderiler karşılığında eğer bir hizmet ya da ücret alınmadı ise bu durum bedelsiz ihracat kapsamında değerlendirilir. Başka bir deyişle; bedelsiz ihracat işlemlerinin, karşılığında herhangi bir ücret alınmadan yapılan ürün gönderimi olduğu söylenebilir.
Bedelsiz ihracat; özel şirketler, resmi kurumlar ve şahıslar tarafından yapılabilen, malların bedelsiz şekilde gönderilmesine izin verilen bir yöntemdir. Ürünlerin bu kapsamda yer alıp almadığı ise sadece gümrük kanunlarına göre belirlenebilir. Örnek vermek gerekirse; bir yabancı turistin başkasına hediye etmek amacıyla satın aldığı herhangi bir ürünün, bedelsiz ihracat olarak kabul edilmesi mümkündür. Bu durum aslında yurt dışına açılmak isteyen şirketler için çok önemli avantajları beraberinde getirir.
Bedelsiz ihracat yapılabilmesi için ilk olarak ürünle alakalı tüm detayların belgelenmesi şarttır. Bu belgeler, ürünlerin değerine göre farklı kurumlara beyan edilir ve bu dokümanların ürün piyasasındaki satış fiyatı, tipi, ebat ve özellikleri gibi detaylar belgede yer alır.
Bedelsiz ihracatın nasıl yapıldığına dair kafa karıştıran bu soruyu yanıtlarken, ilgili kanunları bilmekte fayda vardır. Bedelsiz ihracat faaliyetinin çerçevesi 1995 yılında yayınlanan 85/7623 Sayılı İhracat Rejimi Kararının üçüncü maddesiyle birlikte çizilmiştir. Dolayısıyla bedelsiz ihracat kapsamında hangi malların gönderilmesine fırsat verildiği bu kanunlarda açık bir şekilde belirtilmiştir. İşlemlere başlamadan önce, yasal metinleri detaylı şekilde incelemek bu açıdan son derece önemlidir. Bedelsiz ihracat, birçok farklı yöntemle yapılabilir. Bu ürünlerin yurt dışına kargoyla gönderilmesine herhangi bir sakınca yoktur. Tüzel ya da gerçek kişilerin yurtdışına bizzat bu malları yanlarında taşıyarak gönderdikleri ürünlerinde bu kapsamda değerlendirilmesi mümkündür.
Yurtdışına herhangi bir ücrete tabi olmadan ürün göndermek için öncelikle bedelsiz ihracat formu düzenleme şartı vardır. Bu belge oluşturulurken verilecek olan bilgiler, ilgili mevzuatta mutlak surette belirtilir. Düzenlenen formda ise bazı önemli bilgiler yer alır. Bedelsiz ihracat için gereken belgeler şu şekilde sıralanabilir:
Bedelsiz ihracat tebliği hazırlanmadan önce, ürün gönderiminin sebebinden mutlaka bahsedilmesi gerekir. Örnek vermek gerekirse; söz konusu olan ürün eğer firma hizmetlerinin bir numunesi olarak gönderiliyorsa, bu konuya evrakta yer verilmesi gerekir. Ayrıca formda ürünün ambalaj şeklinden de bahsedilmesi gerekir. Belge eksiksiz bir şekilde hazırlandıktan sonra, resmî kurumlara ıslak imza ve kaşe ile birlikte teslim edilir.
Bedelsiz ihracat faturası ise muhasebe kaydı için gerekli kabul edilir. Ürün için aslında herhangi bir ücret alınmamış olsa bile, bu ürünlere fatura düzenlemek zorunludur. Ülkemizde tedarik edilen bir ürünü yurtdışına ücretsiz bir şekilde göndermek için satıcı faturasını da beyan etmek gerekir. Bu söz konusu beyanın amacı, ürünün Türkiye’den alındığının ispat edilerek sunulmasıdır. Bahsi geçen belgeler e-ticaret yolu ile herhangi bir ücret alınmadan yapılan promosyon ve kampanya gönderimleri içinde geçerlidir. Bu açıdan bakıldığında, aslında bedelsiz ihracat yurtdışında yapılan mikro ölçekli satışlardan ayrıldığı görülür.
Bedelsiz ihracat izni almak isteyen kurum, ürün maliyetine ya da ürünün piyasa değerine göre belirlenir. Ücreti 250.000 ABD dolarına kadar olan tüm ürünler Gümrük İdaresine beyaz edilmesi gerekir. Bu tutar üzerinde bir maliyeti bulunan gönderiler ise İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliklerine bildirilmesi şarttır. Ürün gönderimi ise bahsi geçen kurumlardan izin aldıktan sonra yapılabilir. Bedelsiz ihracat ürünleri, bu kurumlar tarafından detaylı şekilde incelendikten sonra onaylanırsa gönderimi yapılabilir. Bu kurumlar tarafından verilmiş olan bedelsiz ihracat izin süresi ise bir yıl olarak kabul edilir. Onay alındıktan sonraki bir yıl süre içerisinde ürün gönderimi yapmak mümkündür.
Bedelsiz ihracat faturası keserken hizmet ya da malların maliyetine göre yerine getirilmesi gereken bazı farklı prosedürler söz konusudur. Bu faaliyet için herhangi bir borçlanmadan bahsedilemediği gibi, fatura bedeli bedelsiz ya da sıfır olarak düzenlenir. Oluşturulan bu evrakın muhasebe kayıtlarına işlenmesi ve deftere kaydının yapılması önemlidir. Bedelsiz ihracat faturasının aşağıda yer alan bilgilere sahip olması gerekir. Bu bilgiler ise şu şekilde sıralanabilir:
Online satış faaliyetleri için kullanılan ücretsiz ürün gönderimlerinde ise bedelsiz ihracat e- faturası kesilmelidir. Bedelsiz ,ihracat faturası ise şirketlerin yükümlülüklerine göre düzenlenen farklı belgelerle yapılır. 5000 TL’yi aşan hizmet ya da mal satışlarının BA- BS formlarında beyan edilmesi gerekir. Bu noktada bedelsiz ihracat içinde geçerli kabul edilir. Eğer yurtdışına gönderilen malların maliyeti bu bedeli geçiyorsa, ilgili olan işleme ‘’Mal ve Hizmet Alımlarına İlişkin Bildirim Formu’’ olarak da bilinen bu belge içerisinde mutlaka yer verilmesi gerekir.
Bedelsiz olan ihraç edilen mallar, ilgi kanun kapsamında belirtilir. Tanıtım ve reklam yapmak amacıyla, ticari teamüllere uygun bir şekilde gönderilen numuneler bu kapsam içerisine dâhildir. Örnek vermek gerekirse; tekstil üretimi yapan bir şirket olduğunda ya da yurtdışındaki bir firmaya ürün numunesi gönderilmesi gerektiğinde bu işlem bedelsiz ihracat kapsamında değerlendirilir. Ayrıca kamu kurum ve kuruluşları arasında yapılan anlaşmalar kapsamında gönderilen ürünler de bedelsiz ihracat kapsamındadır. Üniversite ve belediyelerin birbiri için gönderdiği ürünlerde bu başlık altındadır. Bahsi geçen anlaşmalar sonucunda gönderimi yapılan taşıtlar, yine bedelsiz ihracat kapsamındadır.
Yurtdışına gönderilmesi hedeflenen yardım faaliyetleri dâhilinde yapılan ürün ve mal gönderimlerinde bedelsiz ihracat olarak kabul edilir. Deprem, salgın, savaş, sel ve hastalık gibi durumlar olduğunda, yardım amacıyla gönderilen ürünler bedelsiz ihracattır. Belediyeler, kamu kurumları, üniversiteler ve Kızılay ile anlaşması olan sivil toplum kuruluşları, yurtdışına yardım etmek amacıyla ürün ihracatını bedelsiz şekilde yapabilir.
Dış ticarette lojistik işlemlerinin sorunsuz ve kuralına uygun şekilde yürütülmesi, ticaret yapan işletmelerin önemli avantajlarla rakiplerinden hep bir adım öne çıkmasını sağlar. Bu konuda tercih edilen firmanın beklentileri karşılayan hizmet anlayışına sahip olması son derece önemlidir. Bu anlamda her zaman nitelikli hizmet vererek farkını ortaya koymayı başaran HRA Global Lojistik, müşteri odaklı hizmet vererek ve lojistikte karşınıza çıkabilen sorunlara akılcı çözümler getirerek işletmenizin fayda elde etmesini sağlayan süreci titizlikle yönetir. HRA Global Lojistik farkını yaşamak ve uluslararası mal ve ürün transferlerinde sorunsuz bir deneyim yaşamak için web sitemize göz atabilir ve iletişim numaralarını kullanarak hemen bize ulaşabilirsiniz.
