Rusya’da Ukrayna saldırısından kaynaklanan birçok ekonomik olarak uygulanan ambargo, deniz ve hava limanlarının kapatılması, pandemiden hemen sonra henüz toparlanmaya çalışan tedarik ve lojistik zincirine aslında istenmeyen çok büyük bir darbe vurmuştur.
İngiltere’nin başkenti olan Londra’da toplanmaya başlayan tedarik ve perakende zinciri fuarında yer alan uluslararası lojistik şirketleri, ürünlerin fiyatları konusunda çok önemli artışların ortaya çıkacağına dair öngörülerde bulundu. Buna bağlı olarak tedarik zincirinin Türkiye’ye kayacağı ve hatta artık yavaş yavaş kaymaya başladığını ifade etti. Pandemi sürecinde ülkelerin tam anlamıyla kapanmasından kaynaklı çok ağır bir darbe ile karşı karşıya kalan tedarik zinciri, normal şartlar söz konusu olduğunda bu sektörün nasıl ayağa kalktığına ve ticari ürünlere takip cihazı takılması ile alakalı bir takım konuları tartışıyordu. Londra’nın Excel konferans salonunda bir araya gelen yüzlerce uluslararası şirketin bu anlamda tek konuştuğu konu, Rus ve Ukrayna limanlarının kapanması sonucu bozulan tedarik zincirinin son güncel durumu oldu.
İngiltere’nin en önde gelen lojistik firmalarından bir olan Zencargo iş geliştirme direktörü Dan Smith-Cox, ‘’ Ukrayna krizi nedeniyle bir yandan petrol fiyatları artarken, diğer yandan maliyetler yükseliyor. Ayrıca Ukrayna Rusya deniz ve hava limanları ile kara ve tren yollarını kullanan şirketleri için alternatif bir takım güzergâhlar arıyor. Ürünler ise artık çoğunluk olarak Türkiye üzerinde gelmeye başladı, zincir artık Türkiye’ye kayacak. Buna bağlı olarak bu krizin çok daha fazla tırmanmasını bekliyoruz. Tedarik zincirinde ortaya çıkan aksaklıklar, pandemi nedeniyle kapanmalardan daha kötü’’ ifadelerine yer verdi. Dünyanın en büyük üç deniz olan MSC, CMA CGM ve Maersk Rusya’dan çekildiklerini açıklarken, aynı zamanda alternatif bir güzergâh bulma konusunda zorluk çektiklerini duyurdu. Ukrayna krizi, tedarik zincirinde Rusya ve Ukrayna’nın tekel olduğu ürünlerin temin edilmesi konusunu da olumsuz anlamda etkiledi.
Tedarik zinciri devleti olarak bilinen Scala şirketinin direktörü olan Dave Howorth, Ukrayna ve Rusya’nın petrol, tarım ve doğalgaz gibi ürünlerin haricinde, değerli olan metal ve madenlerde de en büyük üretici olarak aktif rol oynadığına dikkat çekti. Otomotiv sektörü başta olmak üzere, elektronik ürünler için kullanılan yarı iletken çip’lerin üretim aşamasında neon kimyasal maddelerin kullanıldığında dikkat çeken Howorth, Ukrayna ve Rusya’nın bu pazarın lideri olduğunu ve yalnızda ABD’nin neon ihtiyacının yaklaşık olarak %90’ını Ukrayna’dan temin ettiğini açık bir şekilde ifade etti. Ukrayna ve Rusya bu krizden önce dünya tahıl üretimi konusunda 23’ü, Ayçiçek yağı üretimin ise %60’ını gerçekleştirir durumdaydı. Şuan ise bu üretimin çok daha düşük seviyelerde seyrettiği söylendi.
Avrupa Birliği'nde karayolu lojistik şirketlerinin bir diğer problemi ise Ukraynalı kamyon şoförlerin kontak kapatarak savaşa gitmesi olarak dikkat çekti. Yalnızca Polonya’da savaştan önce şoförlerle birlikte, yaklaşık%30 Ukraynalı şoförlerinden oluşuyordu. Ayrıca bu şoförlerin yanı sıra Ukraynalı işçinin Rusya ile beraber savaşmak için ülkelerine dönmesi, birçok sektörde istenmeyen bir iş gücü açığı ile karşı karşıya kalmasına neden oldu.
